فصل يک: نقش هويت، واقع بينی و تأثيرات تاريخی در ارتباط مؤثر
مقدمه
اهميت برقراري ارتباط و كيفيت و ميزان آن، از موضوعات جالب انساني و پديدهاي پيچيده در جهان است. كتابي كه پيش روي شماست با هدف شناخت و افزايش آگاهيها و مهارتها در زمينه ارتباطات براي همكاران وزارت امور خارجه و خانوادههاي محترم تهيه شده است. هرگاه از ضرورتها و نيازها در مأموريتهاي خارج كشور سخن گفته ميشود، برجسته ترين موضوع كه نظرات و توجهات بسياري را به خود جلب ميكند و متعاقباً انتقادات و تحسينهاي فراواني را نيز بر ميانگيزد، مبحث برقراري ارتباطات ميباشد. در برخي متون تخصصي، از جمله صفات و توانمنديها و شايستگيهايي كه براي ديپلماتها يا مأمورين اعزامي به خارج كشور را، توانايي در برقراري ارتباط موثر و تاثيرگذاري در كنار تاثيرپذيري توصيه مينمايد. اين توانايي كه غالباً بعنوان يك هنر نيز قلمداد ميشود و ميتواند اكتسابي، ذاتي و يا تركيبي از هر دو باشد. از ديپلماتها انتظار ميرود با توجه به نوع تخصص و حرفه اصلي، بر اساس علوم مهارتها و تجارب اندوخته شده و با تكيه بر اخلاق و شخصيت خود، در برقراري و حفظ ارتباط، همچنين مهارت در مذاكرات و بهره برداري از موقعيتهاي زماني و مكاني كوشا باشند.
از اينرو همواره در برنامههاي آموزشي اداره كل آموزش و توسعه نيروي انساني، بر شناخت و شناساندن ابعاد مختلف ارتباطات و مهارتهاي ارتباطي، توجه خاصي مبذول شده است. محتواي اصلي مطالب حاضر با حكمتها، جملات بزرگان و رهنمودهاي پيشوايان معصوم (ع) كاملتر شده و پنجرههاي متعددي را به روي شناخت موضوع باز ميكند. اين كتاب كه نتيجه مدون زحمات و تجارب عزيزان شاغل در وزارت متبوع ميباشد، به همكاران گرامي و اعضاي محترم خانوادهها فرصتي ميدهد تا به گونهاي عميق تر، به پديده انساني ارتباطات بنگرند و با كليدهايي كه از طريق مطالعه نوشتهها و نكات و مثالها ... بدست ميآورند خود راههاي جديدي از آگاهي و انتخاب شيوههاي مناسب را در تعقيب موضوع كشف نمايند و با تمرين عملي در عرصههاي عيني و واقعي، به ارتقاء ظرفيتهاي شخصي و سازماني خود نايل شوند. اميد است اين مجموعه موجب تحول و تكامل ارزشها و نيروها گردد.
انتظار ما از خوانندگان محترم اين است كه پس از مطالعه و بررسي مطالب با ارسال نظرات اصلاحي و تكميلي ارزشمند خود، همكاران خود را در اداره كل آموزش و توسعه نيروي انساني براي سودمندتر كردن فعاليتهاي خود مساعدت نماييد.
ارتباطات مقولهاي است كه بشريت، از ابتداي خلقت با آنرو در رو بوده است. قرآن و نهج البلاغه نيز سرشار از قوانين و مصاديق مربوط به ارتباطات است. پيامبران، ائمه، مصلحان، روشنفكران، حاكمان، مديران و تمامي مسئولين قضائي مقننه و اجرائي، همواره به نوعي با مقوله ارتباطات در چالش بسر ميبرند.
وزارت امور خارجه، از جمله جايگاه هایي است كه به منظور حفظ آرمانها، امنيت و منافع ملي سرزمين كهن و استراتژيك مان ايران، كه در كتب تاريخي به چهار راه حوادث، شهرت دارد، همواره، به توسعه دانش و مهارتهاي ارتباطاتي در انواع سطوح سازماني، ملي، منطقهاي و بينالمللي نيازمند است. در راستاي اهداف و آرمانهاي گروه توسعه فرهنگ سلامتي وزارت امور خارجه، در اين نـوشتار سعـي بـر آن شده است كـه از زوايائي ديگر، نظير روانشناسي اجتماعي، تاريخ، جامعه شناسي، جغرافياي سياسي، مـكتب انسانگرايي، N.L.P و ... بـه مـفـاهيمي چون ارتباط موثر، مديريت زمان، مذاكره موفق، آن هم در چارچوب نيازمنديهاي كارمندان، مأمورين عازم و خانواده هايشان پرداخته شود.
ضمن پذيرش بي عيب نبودن اين كتاب، مشتاقانه منتظر نقدها، توصيهها و راهنمائي هاي تمامي صاحبنطران، مسئولان و دلسوختگان متعهد هستيم تا در سايه عنايات خداوندي، در آينده نوشتارهاي كاربردي تري را، تقديمتان نماييم.
عليرضا كيوان داريان
سلام دوستان!
مباحثمان را با تعريف ارتباط موثر آغاز ميكنيم. اميدوارم بعد از مطالعه هر قسمت از خود بپرسيد: در كدام يك از فراگردهاي ارتباطيام، ارتباط موثر، در غربت بسر ميبرد؟ ارتباط موثر داراي محورهاي متعدد و متنوعي است. به طوري كه شناخت و به كارگيري صحيح و به موقع از آن ها انواع اقتدارات فردي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و ... را رقم خواهد زد.
تعريف ارتباط موثر
هنگامي كه پديده ارتباط كاملاً موثر اتفاق مي افتد كه معنا و مفهومي كه در ذهن فرستنده است و تصميم دارد آن را ارسال كند، دقيقاً با آن چه گيرنده از آن دريافت ميكند و از خود نشان ميدهد، كاملاً برابر باشد يعني:
معناي مورد نظر فرستنده = معناي دريافت شده توسط گيرنده
- آن چه مسلم است، تمام آن چه فرستنده مي فرستد به گيرنده منتقل نمي شود و يا لااقل تمام اين پيام ها به طور مشهود مشاهده نميشود.
- ما نمي توانيم در ارتباطات به گونهاي تمام عيار ديگران را درك كنيم و نبايد هم انتظار داشته باشيم كه ديگران ما را به طور 100% درك نمايند.
مقدمهاي جهت برقراري ارتباط موثر
مقدمه برقراري ارتباط موثر با خود و ديگران، ايجاد تعادل و هماهنگي ميان شخصيتهاي سه گانه موجود در درون شماست. شما ميتوانيد با تقويت پيچيدگيهاي درون، در انواع مذاكرات و ارتباطات پيچيده، موفق باشيد.
همان گونه كه مطلعيد، تمامي انسآن ها به طور همزمان داراي سه خود و يه سه شخصيت بالغ؛ كودك و والد هستند. شخصيت بالغ، بگونه اي منطقي و متعادل مشغول تفكر، نقد، ارزيابي، تصميم گيري و تجزيه و تحليل است. شخصيت كودك مدام مشغول تخيل، كنجكاوي، بازيگوشي، سؤال سازي، كشف، لذت از زمان حال خوشبيني و اميدواري است. شخصيت والد، همواره مشغول امر و نهي، صدور بايد و نبايد است (ايجاد چهارچوب و محدوديت ذهني) فراموش نكنيد:
- وجود و فعاليت و هماهنگي تمامي اين سه شخصيت در تمامي سطوح سني لازم است.
- تقويت تك بعدي در هر يك از اين شخصيتها، سبب ايجاد اختلال ارتباطي با خود و ديگران خواهد گرديد.
- انسان هائي كه به خود و ديگران سخت ميگيرند بهتر است تا مدتي به تقويت كودك درون خود بپردازند.
- افرادي كه شخصيت والدشان، به طور يك بعدي رشد كرده باشد در مذاكرات و برقراري انواع ارتباط موثر ناتوان خواهند بود چون آموختهاند به طور چكشي برخورد كنند و تمامي انسآن ها را ميخ ببينند.
متدهاي كنترل كيفيت ارتباط موثر
- فيدبك گرفتن يا گرفتن باز خور، يكي از روش هائي است كه ما را با ميزان و كيفيت ارتباط موثر يا غير موثرمان آشنا خواهد ساخت. آشنايي شما با زبان بدن توسعه اين مهارت، شما را در گرفتن فيدبك هاي ارتباطي از ديگران و ندادن نقطه ضعف به ديگران توانمندتر خواهد ساخت. در فصل هاي بعدي شما را به گونهاي تدريجي با تكنيكهاي درك زبان بدن، آشنا خواهيم ساخت.
- گوش كردن فعال نيز، شيوهاي است كه ما را در درك ميزان موثر بودن پيامهاي ارسالي ياري خواهد كرد. در مطالب آتي، شما را با اين هنر آشناتر خواهيم ساخت.
- فراموش نكنيد اگر به گونهاي افراطي در صدد نفوذ و اثرگذاري بر طرف مقابلمان باشيم ممكن است: الف) بر ميزان اشتياقمان نسبت به درك دقيق تر و عميق تر طرف مقابلمان كاسته گردد. ب) در ارسال پيامي نه چندان متناسب، با نوعي «شكست ارتباطي» مواجه گرديم.
- گاهي لازم است مقداري تحت نفوذ ديگران واقع شويم تا بتوانيم بر آنان نفوذ كنيم. (اعتدال بين تاثير و تأثر)
- سعي نكنيد ديگران احساس كنند كه شما ميخواهيد آن ها را تحت تاثير قرار دهيد وگرنه مقاومت ميكنند.
- گاهي لازم است با خود افشائي حساب شده، چيزهائي از خود بگوئيم تا ديوارهاي يخي ارتباطمان با طرف مقابل آب شود.
- سعي كنيد به گونهاي صميمانه ابتدا به شناخت ارزشهاي فكري افراد (قوانين فردي و بايدها و نبايدهاي شخصي) مبادرت ورزيد، آن گاه با توجه و احترام به آن ارزشها، به ايجاد نوعي اعتماد، امنيت، هماهنگي و وحدت ارتباطي مبادرت ورزيد.
- انتظارات ديگران را شناسايي كنيد و در راستاي آن عمل كنيد يا صحبت نماييد. البته ميتوانيد پيشاپيش از پارهاي از انتظارات خود، نيز سخن به ميان آوريد.
- در شروع ارتباط، هرگز از ديگران انتقاد نكنيد و يا لااقل قبل از انتقاد، از محاسن شان تمجيد كنيد.
- تبسم، ميتواند اين پيام را برساند كه من از ديدنتان خوشحالم و شما را دوست دارم، به شما اعتماد دارم. تبسم را با نگاهي مهربان و اعتماد برانگيز همراه سازيد.
- به گونهاي تمام عيار هيجان زده نباشيد ولي سعي كنيد پيام ها و استدلال هايتان را در هالهاي از هيجان مطرح سازيد. بيشتر افراد در فضاهاي هيجان آلود، بيش از فضاي خشك منطقي، تاثير ميپذيرند. بكار بردن كلماتي فراگير نظير همه انسآن ها، هميشه، هيچ وقت و ... هر چند سبب ايجاد هيجان در توده عام مردم ميگردد ولي براي ارتباطات دقيق تر و محققانه، كلمات و عباراتي محدود كننده، محسوب خواهند شد.
- سعي كنيد در مورد مطالبي صحبت كنيد كه طرف مقابل به آن علاقمند است تا وي احساس كند كه الف) به او نزديك هستيد ب) با او هم عقيدهايد ج) برايش اهميت قايليد و به او احترام ميگذاريد.
- فراموش نكنيد كه ارائه پيام به افراد زير ميبايست با دقت و وسواس بيشتري انجام پذيرد: الف) آگاهان و مطلعان؛ ب) منتقدان؛ ج) افراد داراي اعتماد به نفس بالا
- فراموش نكنيد اگر پيام دهنده در نظر پيام گيرنده فردي مهم، معتبر، متخصص در آن امر، بي غرض و جذاب و يا مرجع نوعي قدرت به حساب آيد به طور ناخودآگاه از ميزان نفوذ و قدرت بيشتري در برقراري ارتباط موثر، برخوردار خواهد بود.
- اين را نيز از ياد نبريد چنان چه بهترين پيام ها توسط ماهرانهترين شيوههاي ارسال پيام فرستاده شود ولي در آسمان تمامي اين موارد، ابر(عدم اعتماد) سايه گستر باشد، صدها فرصت مخرب و ارتباط برانداز پيش خواهد آمد. سعي كنيد هر فرد يا موضوع را با در نظر گرفتن شرايط پيرامونش، مورد بررسي قرار دهيد.
- شناخت و ارتباط عميق تر ما با خويشتن مان، حتي در آلوده ترين فضاها و آسمانهاي ارتباطي، ما را جهت برقراري ارتباط موثر، تواناتر خواهد ساخت. فراموش نكنيد پلي كه ما را به آمال و آرزوها و مقاصد و خواسته هايمان وصل ميكند، ابتدا از سمت و سوي خودمان كشيده ميشود.
بزرگترين مصيبت، مرگ نيست
بلكه آن چيزي است كه در درون ما ميميرد، در حالي كه ما همچنان زندهايم
اولين كوپه قطار ارتباطات: ارتباط با خويشتن
هر كسي بر حسب تجارب و شخصيت خود، تعريف خاصي از ارتباطات ارائه ميكند. ارتباطات، فعاليتي است كه با تفهيم، مبادله، دگرگوني، حركت و سيستم تجارب و دانستهها و معاني همراه است.
نقطه شروع تمامي ارتباطات، ارتباط با خويشتن است. اگر مدام از خود انتقاد كنيد يا همواره بر خود سخت بگيريد و مكرراً خود را زير سؤال ببريد. نه تنها از تنهايي و خلوت و ارتباط با خود لذت نخواهيد برد بلكه به منظور فرار از عذاب ارتباط با خويشتن، مدام به انواع ارتباطات خارج از خويشتن، پناه خواهيم برد. بسياري از پيامبران نظير زرتشت، موسي و محمد (ص)، قبل از دريافت وحي و ارتباط شكوهمند با خدا، به كوهها و بيابانها ميرفتند و به خلوت با خويش و خودشناسي و ارتباط عميق تر با خود ميپرداختند. البته ارتباط با خود، صرفاً در تنهايي و انزوا صورت نميپذيرد خيلي وقتها ما در ميان جمع هستيم ولي همچنان با خود در ارتباطيم و در انديشهها و احساسات و خاطرات خود و طرف مقابلمان غوطه وريم. بسياري از ساعات زندگي ما، با اين نوع ارتباط سپري ميشود! تكليف و سرنوشت بسياري از ارتباطات و لحظات زندگي حال و آينده مان نيز، بر اثر كيفيت اين نوع ارتباط رقم زده خواهد شد! زنان ايران زمين نيز لازم است پس از مطالعه تحليلي و نه قصهاي و روايتي تاريخ، علل خودباوري زناني را كه در تاريخ ايران باستان به مقام شاهي، وزارت، سرداري و .. دست يافتهاند را كشف نمايند. پس شايسته است كه روز به روز بر ميزان تعميق و گسترش ارتباط با خويشتن، بيفزائيم تا در ارتباط با ديگري [ارتباطات عمومي يا جمعي] نيز، به موفقيتهاي بيشتري دست يابيم.
اگر همواره ارتباط پويائي با خود داشته باشيم قادر خواهيم بود تا با تاريخ، وقايع اجتماعي، ملي و بينالمللي مان نيز ارتباط پويائي داشته باشيم. فراموش نكنيد كه مقوله هائي نظير ارتباط، احساس تعلق و دوست داشتن ديگران، طبق هرم سلسله مراتب نيازهاي انساني ابراهام مزلو يك نياز طبيعي انساني است، بطوری که اگر اين نياز به طور منطقي ارضاء نشود، در رسيدن به پله هاي بالاتر خودشكوفایی و تكامل انساني، ناتوان خواهيم شد. پس از پايان جنگ سرد، غولهاي رسانهاي به گونهاي عميق تر و گسترده تر از گذشته، به شناخت دقيق تر نيازهاي جوامع و ملل در هر مقطع و برهه زماني مبادرت ورزيدند تا با ارضاء و تغذيه كارشناسانه آن نيازها، به ارتباط، كنترل و جهت دهي تفكر، احساسات و عملكرد تمامي انسآن ها، ان هم در جهت حفظ و توسعه منافع و مصالح خويش، مبادرت ورزند! آيا وقت آن نرسيده است كه با سلسله مراتب نيازهاي خود، بيش از پيش آشنا شويد؟
نقش كليدي شناخت نيازهاي انساني در ارتباطات
هيچ گاه نيازهاي طبيعي و انساني خود را انكار نكنيد يا آن ها را تماماً حيواني و غريزي نپنداريد تا بتوانيد با شناخت و درك صحيح آن ها، به ارضاء منطقي بپردازيد و رسيدن به مراتب بالاتر خودشكوفایي و تكامل، نائل گرديد.
خودشكوفایي= رسيدن از بودن به شدن با كشف و به كار بستن استعدادها و توانایي هاي بالقوه
- فراموش نكنيد كه اديان آمده اند تا مثبت ترين استفادهها را از تمامي مظاهر دنيوي ببريم نه اين كه صرفاً تمامي دنيايمان را، با ديدگاهي يك جانبه فداي آخرت كنيم.
- فراموش نكنيد، هرگاه شما توانستيد حتي قسمتي از نيازهاي مراحل پائين تر را ارضاء كنيد، انگيزه ارضاء متعالي تر، در وجودتان شعله ور ميگردد.
- فرويد معتقد است كه اگر در ارضاء يك نياز خاص افراط كنيد، همچنان در آن مقطع نيازي باقي خواهيد ماند و قادر نخواهيد بود به درك عميق تر و ارضاء نيازهاي متعالي تر خود، نائل گرديد.
- محدوديتها، محروميتها و تفريط هاي اعمال شده در قرون وسطي نسبت به ارضاء صحيح و آگاهانه بسياري از نيازهاي خدا داده انساني، سبب افراط افسار گسيخته اكنون بسياري از غربيان، نسبت به ارضاء پارهاي از نيازهاي انسانيشان گشته است. ما هم نبايد قانون عمل و عكسالعمل را از ياد ببريم.
- اگر كشف كنيد كه هر كس شيفته ارضاء كداميك از نيازهاست و به عبارتي در كدام مقطع از اين هرم گير كرده است و با توجه به امكانات، توانائيها و مهارتهاي ارتباطي خود، به ارضاء آن نياز مبادرت ورزيد، قادر خواهيد بود در فكر و باور احساس او نفوذ كنيد و او را به خود علاقمند سازيد.
- اگر در انديشه اعمال سياستهاي جهاني هستيد، ميبايست با نيازهاي متنوع و متغير مردم هفت گوشه جهان آشنا باشيد!
حضرت علي (ع):
هركس از واقعيتها بگريزد، سرانجام در گريزگاه با آن مواجه خواهد شد.
1- نيازهاي فيزيولوژيك نياز به آب، غذا، هوا و ...
2- نياز به امنيت، احساس امنيت شخصي، ايمني امنيت شغلي، اجتماعي و ...
3- نياز به عشق و محبت و ارتباطات عاطفي
4- نياز به كسب احترام، اعتماد و پذيرش از سوي ديگران
5- نياز به خودشكوفایي و تحقق استعدادها
- فراموش نكنيد كه رفتار و تفكر هر كس، هر گروه و يا هر ملت، بيش از هر چيز متأثر از، مهم ترين نيازي است كه در آن مقطع با آن دست به گريبان است! نظير احساس نياز مردم ايران باستان به مساوات و برابري، آنهم بر اثر فواصل طبقاتي دوران ساسانيان، و داشتن آمادگي لازم براي هر حكومتي كه دم از عدالت، مساوات و برابري بزند.
- مهم ترين نياز شما در حال حاضر چيست؟ مهم ترين نياز دوستان، عزيزان و همكاران شما چيست؟ آيا ميتوانيد كشورهاي مختلف را بر حسب مهم ترين نيازي كه فعلاً با آن رو در رو هستند، تقسيم بندي كنيد؟
حضرت علي (ع):
به اصلاح و شايستگي در آور، هر نعمتي را كه خداوند به تو عنايت فرموده است.
بپرهيزيد از گريختن نعمت ها، كه هر گريختهاي باز نگردد
دومين كوپه قطار ارتباطات موثر: واقعي بيني، توسعه فضاي نقد و تحمل شنيدن انديشههاي متفاوت
يكي از نشانههای شعور و توانمندي انسانها، برخورداری از قدرت تحمل در شنيدن و مطالعه سخنان و تحليلهاي مخالفان و حتی معاندان در مورد خود است.
حضرت علي (ع):
مردم همواره در خير و خوبي بسر مي برند تا زماني كه با يكديگر متفاوتند و اگر يكسان گشتند، در واقع هلاك گشتهاند.
چون انسانهای هوشمند و تحليل گرا ميتوانند از اين افراد به عنوان كارشناسان آسيب شناس بي جيره و مواجب لااقل در زمينه شناخت صورت مسألههاي مجازي ياري جويند. يكي از راههاي ارتباطي موفقيت ساز، اجازه به نشر و تحليلهاي احزاب و اپوزيسيونها و گروههاي مخالف، در چهارچوب قوانين مربوط به حفظ امنيت ملي كشور ميباشد. فراموش نكنيد كه تا هر بيماري دقيقاً شناخته نشود، به طور قطعي و مؤثر، درمان نخواهد گرديد.
حضرت علي (ع):
گناه و اشتباهي كه تو را بد حال و پشيمان كند، بهتر از كار نيكي است كه تو را به خود بيني وا دارد
ما نبايد به نيت حفظ غرور، حميت و هويت ملي، از ضعف و معايب مليمان، سخني به ميان نياوريم و اين موارد را در زير واژههائي چون ملت بزرگ، ملت نجيب، ملت هميشه در صحنه، ملت صبور و با استقامت و يا ملت مظلوم هميشه تحت استعمار دفن كنيم. تا ارتباطي مؤثر با پيامهاي تاريخ شناسي و جامعه شناسي ناب، بي غرض و بدون هراس برقرار نكنيم هرگز نخواهيم توانست از تكرار وقايع تلخ واپس گرايانه تاريخ سرزمينمان، جلوگيري كنيم. بهتر است فراي عللي چـون نقشههـاي شوم استعمار و استثمار، دخـالـت بـيگـانـگـان، لشكركشيهاي اعراب، اسكندر، مغولها و ... انگشتهاي اشاره را معطوف به خود كنيم تا پس از ارتباط موثر با خويشتن، به نقد مواردي چون عناوين زير بپردازيم و مشخص كنيم:
- سلسله مراتب انواع نيازهاي ملي و بينالمللي آن زمان چه بوده است؟
- كدام نيازهاي ملي و بينالمللي در اولويت بوده است؟
- علل بينایي نابينایي و يا كم بينایي آن عصر نسبت به درك نيازها و اولويت نيازهاي ملي و بينالمللي چه بوده است؟
شايسته است براي ارتباط موثر با تاريخ يا هويت جمعي سرزمينمان، به گونهاي محققانه به مطالعه موارد زير بپردازيم:
- علل جهل، ترس و انعطافهاي نابجاي ايرانيان در كنار شجاعتها و انعطافهاي حساب شده آنان
- نقد قشري نگري، خشونت و تعصبهاي صوفي مشربانه صفوي در كنار ايجاد نظم و يكپارچگيهاي ملي و جغرافيائي توسط آنان
- تعصب، تحجر قشري نگري شاه سلطان حسين، استفاده ناآگاهانه از دين و تقديم تاج شاهي به اشرف افغان مهاجم
- شجاعت تاريخي، خـدمات مثبت و منجيانه نادرشاه، در كـنار اقـتدار تك محورانه و ناپايدار، و بدون سيستماتيك كردن حتي اين قدرت براي جانشينان خود
- زمينههاي ملي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي فراهم كننده قتل افرادي چون قائم مقام و اميركبير، بدون تمركز صرف به دخالت پارهاي از بيگانگان يا درباريان
- ماجراي تكرار شونده مشروطه وارداتي و الگو برداري بررسي نشده روشنفكران از غرب بدون در نظر گرفتن شرايط و وضعيتهاي متفاوت تاريخي، فرهنگي و اجتماعي ايران با غرب
- اشتباههاي روشنفكران حتي طبقه مذهبي در عدم تحمل يكديگر و هضم و بررسي ناكافي نظرات يكديگر
- علل تاريخي، فرهنگي، سياسي و روانشناختي پذيرش حكومت وابسته و ديكتاتوري رضا خاني توسط مردم! و حتي آمادگي درصد زيادي از مردم براي حكومت ديكتاتورهاي مصلح!
- چگونگي تاثير پذيري متقابل تاريخ ايران زمين با فلاسفه يونان، اديان ابراهيمي، اديان و انديشههاي هندي و بودائي در پاسخ گوئي به كدام نيازهاي فردي و ملي خود يا طرف مقابل
- نقش اديان ايراني مهر پرستي (ميترائيزم)، زرتشتي، زرواني، مانوي، مزدكي در حل كدام معضلات يا ارضاء كدام نيازهاي ايرانيان در آن زمانها
- ايجاد امپراتوري در ايران به دنبال چگونگي ارضاء كدام نيازهاي انساني در دوران هخامنشي، اشكاني، ساساني و قسمتي از صفويه و همچنين نقد انحطاط آن ها.
حضرت علي (ع) به امام حسن (ع):
اگر چه من به اندازه همه آناني كه قبل از من بودهاند نزيستهام، ولي چندان به عمق كارهايشان نگريستهام، كه گويا همچون آنان شدهام. چندان بر امورشان آگاهي يافتهام كه گويي با اولين آن ها و آخرين آن ها، زندگي كردهام. پس در اين سير و تأمل، كردار پاكيزه را از آلوده باز شناختهام و سود را از زيان در يافتهام.
ملك الشعرای بهار:
اين دود سيه فام كه از بام وطن خاست از مـاست كـه بر ماست
وين شعله سوزان كه بر آمد ز چپ و راست از مـاست كـه بر ماست
جان بر لب ما گرسد از غير نناليم بـا كـس نسگــالـيــم
از خويش بناليم كه جان سخن اينجاست از مـاست كـه بر ماست
گوئيم كه بيدار شديم اين چه خياليست بـيـداري مـا چـيـست
بيداري طفلي است كه محتاج به لالاست از ماست كـه بر ماست
عوامل و موانع تاريخي ارتباط ايرانيان با ارزش هاي راستين ايران باستان
متاسفانه اعراب بعد از اين كه ايرانيان به واسطه ظلم ها و فشارهاي ساسانيان و موبدان خسته و نسبت به شعارهاي برابري و برادري اعراب خوشبين شده بودند، بيش از هر چيز ايران را به عنوان كشوري غني و ثروتمند جهت سوء استفاده و استعمار ميديدند، تا اين كه بخواهند به انجام فعاليتهاي عميق فرهنگي و دروني كردن آموزشها و پيامهاي ديني مبادرت ورزند. آنان به جاي نهادينه كردن پيامهاي اخلاقي اسلام به موارد زير مبادرت مي ورزيدند:
- تحقير ايرانيان
- اعمال تعصب عربي
- ترويج قوم گرايي افراطي
- تشديد درگيري فرقه هاي ديني
- فقدان عدالت و ايجاد محروميت هاي اجتماعي
عدم ارتباط موثر امويان با مجموع اين عوامل بود كه سقوط دولت آنان را باعث گرديد. هر چند به نوعي ديگر اين قضايا در حكومت عباسيان تكرار گرديد. آنان ايرانيان را با عناويني چون گبر، مجوس، موالي و ... تحقير مي كردند. ايرانيان بيش از 250 سال شاهد ظلم و جور آنان، عليرغم شعارهاي برادري و برابري و مساواتشان بودند. آنان كه براي خود، حكومت و چيرگي و براي ايرانيان تسليم و فرمانبرداري محض را مي خواستند، به تظاهر به دينداري درباريان، سربازان و كارگزاران ايراني قانع بودند و در حقيقت با انجام اين سياست اجرائي بلند مدت، ملتي را كه بواسطه برخورداري از اديان كهن مهرپرستي (ميترائيزم) و زرتشتي هزاران سال با ارزش محوري و كليدي «راستي و شفافيت» در انديشه و گفتار و كردار، آشنايي داشتند، جهت ارضاء نياز به آرامش و امنيت حكومتي، به ضد ارزشهايي چون ظاهر نمايي، ريا، دروغ و
مصلحت نگري، در انواع ارتباطات آل
نظرات شما عزیزان: